Dorestad - de tentoonstelling

In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is momenteel een tentoonstelling over het vroeg-middeleeuwse, Nederlandse Dorestad. Deze stad floreerde in de 7de-9de eeuw. De middeleeuwen hebben altijd al mijn belangstelling gehad, al was het maar om de ridders. Van deze periode zijn in onze contreien nauwelijks geschreven bronnen bewaard, dus hier komt het aan op de archeologie. En toeval.

Dorestad (bij het huidige Wijk bij Duurstede) is herontdekt door mensen op zoek naar inkomen in een moeilijke tijd, die wisten uit ervaring dat er veel botten begraven lagen in de grond langs de Kromme Rijn. Die botten brachten goed geld op als ingrediënt voor mest en zo zijn tienduizenden dierlijke maar ook menselijke botten opgegraven. Af en toe kwam er ook een leuk object mee naar boven. Dat was in het midden van de 19de eeuw. Sinds die tijd zijn er diverse opgravingscampagnes geweest en de vondsten schetsen een beeld van een stad met internationale allure.

Dorestad lag aan wat toen nog de hoofdstroom van de (Neder)Rijn was en had dus een prima verbinding met zowel de zee als het Europese achterland.
In de haven van Dorestad kwam een groot deel van de toenmalige wereld bij elkaar om handel te drijven. De vondsten zijn dan ook zonder uitzondering omvangrijk. Gelukkig zijn er ook enkele pareltjes die uitblinken in hun schoonheid en uniciteit, zoals de fibula van Dorestad. Een prachtig stukje edelsmeedkunst dat door middel van een uitstekend digitaal filmpje helemaal tot leven komt.

Dorestad was een welvarende stad, levendig en uitbundig. Rijk door de prima geografische situatie, goed bereikbaar in het rivierengebied, aan de noordgrens van het Frankische rijk. In de tentoonstelling zie je de rijkdom terug in artikelen als sporen en stijgbeugels, de enorme hoeveelheid (transport)potten en tonnen, en in glaskunst en textiel. Met name het glas was rijkelijk aanwezig, waarvan sommige stukken met goud waren bewerkt, als één van de drie plaatsen in Europa waar dergelijke objecten zijn gevonden.
Het was geen stad dat voldoet aan het beeld dat wij er nu van hebben, ommuurd en compact. Dorestad was een langgerekt lint langs de rivieroever waar duizenden mensen woonden. De vrij meanderende rivier liep langzaam weg van de stad en steeds langere steigers moesten het contact tussen water en land in stand houden.
Voor mij was de tentoonstelling verhelderend. Opnieuw waren de donkere middeleeuwen een stuk lichter dan mij steeds voor ogen is gehouden door de fraters van de lagere school.

Dorestad was een wereldstad, rond 800 veruit de grootste stad in wat wij nu Nederland noemden en bij de verdeling van het rijk van Karel de Grote in 843 bij het verdrag van Verdun kreeg het een plaats als begeerlijk object in de verdeling.

Het waren welbestede uren in een druilerig Leiden en een filevol Nederland.

[PS: er zijn ook mensen die helemaal niet geloven dat Dorestad in Nederland heeft gelegen]

Jeanne Kalogridis - Het portret van Mona Lisa

Leuk boek om te lezen. Speelt zich af in Florence in het laatste decennium van de 15de eeuw. Mooi tijdperk van rijkdom, en religiositeit die daartegen in opstand komt. Met als exponent natuurlijk de schatrijke De Medici's en de rondom hen cirkelende groep kunstenaars.

Dit boek gaat over het leven van Mona Lisa. Ik zal er niet teveel over vertellen, want dan verraad ik mogelijk waar het om gaat en dat zou zonde zijn.

Uiteindelijk gaat het, zoals bij zoveel dingen in het leven, om macht. Vooral het misbruiken daarvan, op persoonlijk vlak, in relaties, in huwelijk en in politiek en religie. Allemaal vermengd in een paar personen die in 15de eeuws Florence leven. Wisselende politieke omstandigheden, invloed van strenge predikers die eigenlijk getolereerd en gestuurd worden op afstand door mensen die grotere macht en invloed nastreven, die wraak willen.

De pest speelt een opvallende rol. Tenminste dat vond ik. Dit keer niet het traditionele (en volkomen onjuiste) beeld van vluchtende stedelingen als er een epidemie uitbrak. De pest hoorde bij het leven van de late middeleeuwers zoals de jaarlijkse griepgolf in ons leven een normaal verschijnsel is.

Goed geschreven, leuk onderwerp, interessante personages, een aanrader.

John Cleese op z'n best - rule 26

Het is een idool van me. Een scheldende en fulminerende John Cleese is een genot. Dergelijke scènes zijn waarschijnlijk de meest vermakelijke en onderhoudende beelden die ooit in een film en op tv zijn verschenen. Hij lijkt bijna letterlijk te exploderen.

Maar hij is ook weergaloos in het uitleggen van iets volkomen onzinnigs. Wat moet ik ontzettend glimlachen om dit soort humor.

Dineren in de toren van Kasteel Heemstede in Houten

Gisteren liet ik al zien wat er aan het eten vooraf ging. Daarna gingen we naar Restaurant Kasteel Heemstede in Houten. Kasteel Heemstede is prachtig gelegen in een mooi open gebied met mooie (later verzonnen) bijgebouwen. Een lange oprijlaan verraadt de omvang van het voormalige bezit, dat nog veel groter is geweest in vroeger tijden.
Het is een mooi woonkasteel, gebouwd in 1645, en heeft nooit een andere functie vervuld. Het ligt schitterend in de slotgracht. De entree van het restaurant is op de onderste verdieping, je loopt dus onder de hoofdbrug door. We hebben nog even op de vlonders achter gezeten, maar de ondergaande zon maakte het al snel te fris. Dus verhuisden we naar binnen om daar in een torenkamer het diner te nuttigen.

Na een amuse die we buiten genuttigd hadden, kregen we binnen het voorgerecht: Geroosterde coquille Saint-Jacques, scheermessen met auberginekaviaar, Pata Negra ham, mosterdcrème en Hollandaisesaus. Daarvan staat een foto in deze post.
Daarbij had de sommelier een De Spaanse Bodejas Val de Vid, Verdejo, Ruede uit 2007 bedacht.
[Het wijnarrangement heb ik aan me voorbij laten gaan, aangezien ik geheel zonder alcoholische versnaperingen door het leven ga. Ik heb wel een slokje champagne gedronken aan het begin van de avond. En drank in eten, daar doe ik ook niet moeilijk over. Bij het eten kregen we allen een begeleidend watertje van het merk Bru.]

We vervolgenden het diner met een zacht gegaarde zalm met Hollandse asperges, geprakt ei met spekjes en bieslook, lamsoren en schuim van Champagne. Dat ging vergezeld van een Chileense De Martino, Legado, Chardonnay, Limari Valley uit 2006.
Dat ging er in als koek! De eerste asperges van het jaar zitten in mijn maag en ze smaakten voortreffelijk.
De vierde gang bestond uit gebraden Hollands lam met tomaat, courgette, gekonfijte rode uien, shii-takes, knoflookbeignets en een pasteitje met lamscurry en schuim van tomaat en kaneel. Dit gerecht kreeg een Franse Château de Saint-Aubin, Cru Bourgeois, Médoc uit 2003 als smaakversterker mee.
Het was allemaal lekker en het lamsvlees was heerlijk zacht en mals.
Ondertussen kregen we ook nog wat warme broodjes die naar believen konden worden besmeerd met echte boter en/of met een heerlijke olijfolie, die met een pipet aangebracht kon worden, en een schepje zout.
Het dessert was een mousse van hazelnoot, yoghurt - mintsorbet, gemarineerde ananas, kattentongen en een anglaise van sinaasappel.
De mousse vond ik niet lekker, het sorbet was voortreffelijk, de anglaise heel sterk van smaak.
De dessertwijn was een Oostenrijkse Tschida, Auslese, Angerhof, Burgenland uit 2007.
En alsof dat niet genoeg was kwamen daarna nog de koffie met friandises (waaronder extreem lange vingers) en een na-amuse met passievrucht. Aangezien de meeste tafelgenoten toen al verzadigd waren, heb ik er drie van op :-)

Het was weer geweldig. Wat hierboven beschreven staat, is alleen wat er op tafel verscheen. Wat er rond de tafel gebeurde is onbeschrijfelijk, geanimeerde gesprekken over van alles en nog wat en enorm veel lol. Een avond om in te lijsten!
Bij het vertrek was het al middernacht geweest en bood kasteel Heemstede de volgende aanblik. Een mooie herinnering.

Mannen in pak

Gisteren was het weer zover: de jaarlijkse viering van de oratie van Pieter, inmiddels 4 jaar geleden. Zoals te doen gebruikelijk nodigde Pieter ons uit om een avondje lekker en uitgebreid te dineren in een restaurant van klasse.
Deze keer begon de dag om 17.30u met een balletje slaan op de baan van Golfclub De Haar bij kasteel de Haar, onder de rook van Vleuten. Sommige van ons hadden dat al eens gedaan, maar voor mij was het de eerste keer.
Hoewel de dag regenachtig en somber begon, klaarde het gaandeweg de dag op en tegen de tijd dat we op de plaats van bestemming waren, scheen de zon volop. Een prachtige middag om in de buitenlucht, in een mooie omgeving, naast kasteel De Haar, een uurtje te doden met ballen wegslaan. Mevrouw Dijkstra leerde ons de basics en was tevreden over het resultaat.


De jubilaris was er ook en toevallig maakte hij een prachtslag toen de camera draaide. Dat wil ik niet onvermeld laten.

(meer filmpjes op mijn Youtubekanaal)

Na het golfen was het omkleden geblazen in de kleedkamers van Golfclub De Haar. Je ziet ons zelden allemaal in pak, maar op deze dag maken we er elk jaar weer werk van. Deze keer hebben we ons vast laten leggen op de digitale plaat. Wij, dat zijn de drie mannen die gegolft hebben, zonder Pieter, op de oprijlaan van de Golfclub. Lekker in de zon, uitgedost als mannen van de wereld.

Winkler Prins encyclopedie - zesde druk

Schreef ik eerder over de Kleine geschiedenis van Nederland, dit keer over één van de pronkstukken in mijn boekenkast: de Winkler Prins encyclopedie zesde druk. Een boekwerk vernoemd naar de eerste hoofdredacteur.

Mijn ouders zijn op 15 augustus 1947 in ondertrouw gegaan. Ze wisten natuurlijk al langer dat dat er aan zat te komen. Ik vermoed dat het aanstaande huwelijk er de oorzaak van was dat mijn vader de Winkler Prins aanschafte. Ik bezit ook nog de prospectus waarin een volledige verantwoording staat van de samenstellers, de rubrieksredacteuren en de medewerkers.

In juni 1947 ontving mijn vader het eerste deel van de nieuwe Winkler Prins encyclopedie. Hij schreef netjes aan de binnenkant van de harde kaft wanneer hij de delen ontving. Deel 2 kwam in februari 1948, deel 3 in oktober 1948 etc. Het 18de en laatste deel kwam in juli 1954. Daarna volgde nog de index en het supplement in 1955. Toen nam hij niet de moeite de maand er in te zetten.

Een encyclopedie was een serie boeken voor het leven. Ze hebben altijd prominent in onze huiskamer gestaan. De wijsheid straalde ervan af. Negentien kloeke delen op een rijtje. Ik geloof niet dat ik er in mijn leven meer dan 10 keer in heb gekeken op zoek naar informatie. Wel in gebladerd! Mijn vader had er een aantal dingen in gelegd waarvan hij vond dat ze goed bewaard moesten blijven zoals afbeeldingen op kurk gedrukt.
Hij was bijna zijn hele leven werkzaam in de drukkerijwereld en wist ons te vertellen dat die afbeeldingen heel zeldzaam waren en kostbaar. Dat zal best... ik laat ze lekker in de boeken zitten!

De terugtrekkende woestijn

Het is misschien een merkwaardige titel in een tijd van klimaatverandering en een voortdurende stroom berichten over naderende apocalyptische tijden. Gelukkig zijn er altijd tegengeluiden. Daar houd ik van: relativeren.

Ik denk steeds vaker dat de mensen die ons bij elke gelegenheid angst willen aanpraten daar een eigen agenda bij hebben. De onderzoekers die ons wijzen op de natte-voeten-toekomst willen gewoon meer geld voor hun onderzoek of instituut. De smeltende-ijskappen-maffia heeft allang aandelen in de kaplaarzenindustrie en produceert nu al grote voorraden zandzakken. Dat soort ideeën.

Sinds jaar en dag ben ik een aanhanger van de idee dat de natuur ons allemaal de baas is en hoe goed we ook ons best doen om alles vooral te houden zoals het is: dat gaat niet werken. De natuur is sterker en heeft een eigen agenda. Verschuivende platen, veranderend klimaat, ijstijden, uitsterven van planten en dieren, het is van alle miljoenen jaren dat de aarde al bestaat.
Sinds er mensen zijn doen wij net of wij daar invloed op hebben. Of het nou de ongecontroleerde uitstoot van gassen is of de controlerende natuurbeweging die aartsconservatief is, want het liefst alles wil houden zoals het is, of soms zelfs reactionair, want terug wil naar een situatie die niet meer bestaat. Het "leven" is dynamisch, voortdurend in ontwikkeling, alles muteert en probeert nieuwe vormen en kansen te zoeken. De mens wil het liefst dat alles blijft zoals het is. Terwijl de geschiedenis leert dat dat geen haalbare kaart is.

Wij, mensen, maken deel uit van de natuur en spelen onze kleine bescheiden rol. We willen graag dat het een hoofdrol is en daarvoor hebben we eerst God bedacht, die ons speciaal heeft geschapen om de aarde te bevolken, en nu het belang van God en geloof langzaam tanende is zijn wij het zelf die de aarde "besturen" door wat we doen.

Ik blijf daar sceptisch over en ben gevoelig voor informatie die laat zien dat niet alles alleen maar slechter wordt. Dat de natuur sterker is dan wij, wat we ook doen. Uiteindelijk blijft de aarde gewoon bestaan, in welke vorm dan ook en met welk milieu dan ook. Ben ik een ongebreidelde optimist? Misschien.

Voor de duidelijkheid: Ik ontken niet dat ijskappen smelten, de zeespiegel gaat stijgen en de wereld er over 10.000 jaar misschien heel anders uit ziet. Waar ik aan twijfel is de invloed die wij als mensen daarop hebben. En vooral dat als we nu "anders gaan leven", het tij gekeerd kan worden... Daar is volgens mij sprake van ernstige overschatting van de invloed van ons menschen op de aarde en het klimaat.

Vandaag las ik in de NRC wetenschapsbijlage een artikel over het steeds groener worden van de Sahel. Sinds jaar en dag een gebied van droogte, ellende en hulpgoederen. Wat blijkt: de Sahel is al enkele jaren groener aan het worden. De woestijn verliest terrein en de begroeiing rukt op.
Dat zijn geen berichten die de milieugroepen graag horen. Maar het is wel zo.

En laat ik nou via dat artikel stuiten op een website die dat soort berichten gewoon online publiceert: The Encyclopedia of the Earth. Met als echt web 2.0 submotto: content, crediblity, community. Bij dat soort van websites en motto's voel ik me onmiddellijk thuis.

Ook zonder eieren is het gewoon Pasen. ;-)

Nieuwe RSS-feed voor dit weblog

Vandaag heb ik de RSS-feed van dit weblog aangepast via feedburner. De nieuwe feedurl is: http://feeds2.feedburner.com/blogspot/Oskm.

Daarom verzoek ik mijn trouwe volgers om hun rss reader dienovereenkomstig aan te passen!

Dynamic architecture

De maart aflevering van de National Geographic bevat op pagina 19 informatie over een prachtig nieuw gebouw dat in Dubai komt. De oliestaat aan de Perzische Golf staat al bekend om spectaculaire bouwprojecten die allen een en al exclusiviteit uitstralen. Wat te denken van de Palmeilanden voor de kust, het ene nog mooier en groter dan het andere. Ik weet, het is decadentie, alleen voor de happy few, maar ik vind het mooi.
Dit nieuwe project behelst de Dynamic Tower. Een wolkenkrabber uit de school van Dynamic Architecture van architect David Fischer.

Wat maakt het gebouw zo spectaculair?
Eigenlijk twee dingen: de etages (één appartement per etage) kunnen roteren naar believen. Als bewoner kies je voor de positie waarin je de etage wilt hebben. Dat betekent niet meer dat je een kamer kiest voor het uitzicht, maar vanuit elke kamer het uitzicht kunt krijgen dat je zelf kiest.
Tweede wonder: tussen de etages zitten turbines die voor de energie zorgen om dat alles mogelijk te maken. Het klinkt te fantastisch om waar te zijn, maar ze gaan het toch echt bouwen.
Oh ja, en je kunt ook je auto bij/in het appartement parkeren. Altijd handig om je Ferrari bij de hand te hebben. Zie de onderstaande plattegrond van zo'n woning.


Ik houd me aanbevolen om, op uitnodiging uiteraard, een weekje of wat in zo'n appartement door te brengen.

Een illustratief filmpje op die website.

Barry Ryan - Eloïse

Tussen kerst en nieuwjaar was er weer de traditionele Top2000 op radio 2.
Een nummer dat daar al jaren op prijkt, in de hogere regionen, is Eloïse van Barry Ryan. Uit 1968, dus vorig jaar 40 jaar oud.
Ik behoor niet tot de doelgroep voor dit nummer. Zeker niet in 1968 toen ik 9 jaar oud was. Wij zijn echter sinds die tijd in het bezit van een single van deze plaat. Ik vermoed dat mijn zus Barry Ryan wel aantrekkelijk vond.
Het nummer is ook een merkwaardige mix tussen rock en klassieke muziek. Een orkest kan wel degelijk "rocken"! Ian Anderson heeft dat een paar geleden nog eens laten zien toen hij met een orkest een aantal van zijn composities ten gehore bracht, o.a. in de Heineken Music Hall. Overweldigend mooi!
Lekker dus!


1969. Het publiek zit er bij en kijkt er naar... Het nummer duurt langer dan de meeste niemandalletjes uit die tijd, dus klappen ze na een minuut of twee :-).
Mooi tijdsbeeld!

Anneke danst!

Vanavond was het weer tijd voor de tweejaarlijks dansvoorstelling van de cursisten van de dansafdelingen Berkel-Enschot, Udenhout en Oisterwijk. Plaats van handeling was De Tiliander in Oisterwijk, een mooi kleine theater.

Onze dochter Anneke danst al sinds haar vierde jaar. In het begin was het onze taak om haar weg te brengen en te zorgen dat ze haar danspakje aan kreeg en weer uit kreeg als het afgelopen was. Tussendoor was ze in de goede handen van haar lerares Marie-Louise, nu al zo'n 13 jaar. De kijkles was een jaarlijks terugkerend ritueel waar ik vrij voor nam, maar onze aanwezigheid op die middag wordt al een tijdje niet meer op prijs gesteld. De prijs van de puberteit!

De dansvoorstelling, daar mogen we wel komen kijken! Dat is elke keer weer een genot. Het is geen klungelig gedoe, maar een hele professionele avond waar alles tot in de puntjes verzorgd is. De kleding is toepasselijk en op elkaar afgestemd, op maat en verzorgd, het decor en de belichting maken een belangrijk deel van de sfeer en er is altijd live muziek. Niet elke dans leent zich daar voor, maar vanavond stonden er drie harpen en speelde twee meisjes prachtig dwarsfluit. Laat dat nou een favoriet instrument van me zijn! De combinatie van harp en fluit was mooi, verrassend voor iemand die niet regelmatig klassieke muziek tot zich neemt. Het klonk goed. Deze muzikanten zijn ook nog jong en volop aan het leren.

Het blijft aandoenlijk om blagen van 4, 5 of 6 jaar lachend en geinend over een podium te zien huppelen, op zoek naar de afgesproken plaatsen en af en toe afwezig er achter komen dat ze niet op die plaats staan. Het plezier straalt er vanaf.

Dit jaar zaten we vooraan en kon ik een eigen opname maken. Die kun je hieronder bekijken. Het thema van deze avond was "Lekker Hollands", dat verklaart de molen, de tulpen en de klompen. De dans heet INDUSTRIE/MACHINE op muziek van Junkie XL met het nummer Stratosphere.
Ik mocht dit filmpje online zetten, en deze blogpost schrijven op voorwaarde dat ik niet verraad wie Anneke is in het dansgezelschap... Concessie aan de waarheid en openheid en het delen van informatie. En ze heeft niets om zich voor te schamen, ze danste goed en we hadden het geluk om de tweede voorstelling te bezoeken want blijkbaar ging er in de eerste nogal wat mis.

Dus ik presenteer hier o.a. mijn dochter Anneke, dansend!