Tante Regine aan het werk

In onderstaande tekst werk ik met links naar de documenten omdat het anders teveel plaatje en te weinig praatje is. Tis maar een weet voor de aandachtige lezer.

Tante Regine in 1942.

Ik heb tante Regine nauwelijks gekend als werkende vrouw. Ons leeftijdverschil maakte dat ik haar voornamelijk ken van na haar pensioengerechtigde leeftijd. Ze was wel een vrouw die veel las en goed op de hoogte was van het wel en wee in de wereld. Ze reisde ook regelmatig door Europa met de bus. Ze maakte daar in het begin ook uitgebreide verslagen van in typeschrfit. Of anderen uit het gezelschap schreven het verslag. Ik heb de fotoalbums al weggegooid. Je kunt niet alles bewaren! Zo had ze ook interesse in Esperanto. Daarvan bezat ze een map met lesmateriaal. Ja, ook weg.

Ze ontwikkelde zich tot een vrouw die zelfstandig was en haar eigen kost verdiende. Ze was aanvankelijk werkzaam op kantoor en later in het maatschappelijk werk en het Arbeidsbureau.

Ze heeft altijd ingewoond bij haar ouders, samen met haar jongere zuster Riet. Dat huis stond aanvankelijk in de Tuinstraat waar haar ouders een slagerij hadden op nummer 58. In augustus 1945 woonden haar ouders in de Willibrordusstraat 14, vlakbij de Lovense kerk. In 1967, na het overlijden van hun ouders, verhuisden mijn tantes naar Enschotsestraat 183 waar ze een leuke woning betrokken. Daar ben ik regelmatig op bezoek geweest en dat huis kan ik me ook nog herinneren.
Toen de jaren begonnen te tellen verhuisde ze met haar zuster naar een appartment in de Residence de Noordhoek. Gloednieuw appartement met uitzicht over een deel van Tilburg. Dicht bij het station met trein en bus begaven ze zich nog regelmaig onderweg naar de diverse familieleden die verspreid woonden.

Tante Regine heeft zich altijd ingezet voor de missie, net als haar zussen. Dat was er thuis waarschijnlijk met de paplepel ingegeven. Op verjaardagen kwamen ook altijd een paar paters op bezoek die ze op die manier kenden. Diverse foto's laten haar ook zien als ze bezig is met een groep, of ergens een bezoek bracht met een groep. Haar heerbroer Mathieu die in de missie werkte zal haar ongetwijfeld geïnspireerd hebben om dat werk te doen en zo de armen te helpen.

Tijdens haar verblijf op de kostschool in Geffen behaalde tante Regine haar typediploma. Volgens mij iets wat je niet standaard leerde als meisje. Op 11 jarige leeftijd typte zij 133 regels per uur op de Imperial Hammond met een Universal Key-Board. Zuster Moeder Bertine, hoofd van het pensionaat in Geffen, ondertekende mede het diploma van Instituut Pont. Blijkbaar zag tante Regine toekomst in een kantoor voor zichzelf want een jaar later behaalde ze bij hetzelfde instituut een Akte van Bekwaamheid als Kantoor-Stenograaf met een snelheid van 130 lettergrepen per minuut.

Vlak nadat ze voor de tweede keer terugkwam uit Dekkerswald in 1938 is tante Regine begonnen met het behalen van het Middenstandsdiploma Algemene Handelskennis. Dat diploma behaalde zij in november 1939, vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Twee jaar later, in oktober 1941, sloot ze een Ouderdomsverzekering af. De AOW bestond nog niet en om na je 65ste een inkomen te krijgen moest je een verzekering afsluiten.
Waarschijnlijk was ze toen al aan het werk bij haar achterneef Frans Hovers, eigenaar van een bouw- en werktuigkundig bureau in Tilburg, in de Tuinstraat 69, vlak bij haar ouderlijk huis. Ze ontving van hem een getuigschrift in februari 1944 waarin staat dat ze ongeveer twee jaar bij hem werkzaam was geweest.

Tante Regina aan haar bureau op het werk. 1954

Tante Regine solliciteerde toen naar een functie op de afdeling Vrouwelijke Bemiddeling van het Arbeidsbureau in waarschijnlijk Waalwijk. Inmiddels was ze in december 1943 begonnen aan een cursus voor maatschappelijk werker aan de R.K. Leergangen in Tilburg. Deze cursus heeft ze niet succesvol afgesloten en ze stopte met de opleiding in 1948.

In 1962 werd een diploma verplicht en dat noodzaakte Tante Regine om op 55-jarige leeftijd alsnog een diploma te halen. Zij werkte toen bij het Gemeentelijk ArbeidsBureau in Waalwijk. Ze zond een verzoek aan het Bestuur van de Stichting voor Opleiding Tot Sociale Arbeid in Haarlem waar ze het Examen Middelbare Sociale Arbeid, Eerste Gedeelte, wilde doen. De rector van de Katholieke Leergangen, dhr. M. van Can nam een test af en beoordeelde tante Regine van een voldoend intellektueel niveau, om deel te namen aan dat examen. Ze legde dat examen met succes af op 16 april 1963. Haar cijferlijst heeft ze altijd bewaard. Iets om trots op te zijn!

Aan het werk aan haar bureau in
het nieuwe gebouw in Waalwijk. 1963

Per 1 februari 1972 kreeg Tante Regine eervol ontslag. Zij was toen adjunct commies A in vaste dienst. Haar Ouderdomsverzekering uit 1941 was inmiddels niet meer nodig. Willem Drees had er voor gezorgd dat iedereen een vaste uitkering kreeg na het bereiken van de leeftijd van 65 jaar. Tante Regine heeft dankbaar van de AOW gebruik gemaakt tot aan haar overlijden in 2001.