Nogmaals mijn tantes van vaderszijde

Dit wordt een fotopost. Vandaag kwam ik nog een foto tegen van de vier zussen, maar nu vele jaren later in 1968. Je ziet er de extra jaren wel aan af, maar dat mag ook. Even op een rijtje zetten over wie het gaat: Regina Mathea Augusta Antonia (Regine) de Brouwer, geboren te Tilburg op 21 januari 1907, ongehuwd overleden te Loon op Zand op 15 juni 2001, Maria Catharina Elisabeth Cornelia (Riet) de Brouwer, geboren te Tilburg op 4 april 1909, ongehuwd overleden aldaar op 11 september 1989, Josephina Hinrica Catharina (Fien) de Brouwer, geboren te Tilburg op 3 april 1911, ongehuwd overleden te Waalwijk op 4 maart 2004 en Catharina Regina Cornelia (Toos) de Brouwer, geboren te Tilburg op 25 juli 1915, overleden te 's-Hertogenbosch op 16 december 1997, weduwe van Henk Willemse.

[vlnr: Fien, Riet, Toos en Regine de Brouwer. 1968.]

De drie zussen hebben een paar fraaie foto's laten maken, eentje is zonder Regine die toen waarschijnlijk niet thuis woonde. Hier zijn de dochters ook nog vrij jong.

[vlnr: Toos, Riet en Fien de Brouwer. ca. 1930.]

Onderstaande foto vind ik heel bijzonder. Ik ken mijn tantes van toen ze al relatief oud waren, namelijk een eind in de 50. Op deze foto staan drie vrouwen die op de een of andere manier stralen. Goed werk van de fotograaf!

[vlnr: Regine, Fien en Riet de Brouwer. ca. 1960.]

Er is nog een foto uit die serie met hun ouders erbij. Alle vijf lachen ze. Nou ja, mijn grootouders doen hun best om te glimlachen... Lachen was blijkbaar niet gebruikelijk op de foto. Daar volgen nog voorbeelden van.

[vlnr: Fien, Bernardus, Riet, Elisabeth Hovers en Regine de Brouwer. ca. 1960.]

Hieronder het drietal in 1987, bij de 80ste verjaardag van tante Regine.

[vlnr: Fien, Regine en Riet de Brouwer. 1987.]

Volgende keer weer een verhaal.

Mijn tantes van vaderszijde

Het gezin waarin mijn vader als jongste telg werd geboren telde acht kinderen, vier meisjes en vier jongens. Er was nog een 9de kind, een dochter, maar die is gestorven in 1911 nog voordat ze 1 jaar oud was.

Van de vier dochters uit dit gezin is er maar eentje getrouwd. Waarom is dat? Die vraag stel je je pas op latere leeftijd. Een bevredigend antwoord is moeilijk te vinden. Maar toch is er wel een soort van een antwoord: ze groeiden op in een hele religieuze omgeving. Er werd volop gedweept met kerk en geloof. De oudste zoon werd priester zoals dat hoorde. De dochters kregen waarschijnlijk niet veel ruimte om zichzelf te ontwikkelen of te onttrekken aan het gezin.

De dochter die trouwde, tante Toos, leeft in mijn herinnering als een vlotte tante, letterlijk en figuurlijk. Zij trouwde met Henk Willemse, een tekenleraar en verhuisde naar 's-Hertogenbosch. Haar man overleed jong. Met haar vijf dochters vormden ze een hecht vrouwengezin. Henk Willemse maakte voor diverse gelegenheden tekeningen waar mijn ouders altijd met bewondering over spraken. Zo tekende hij de voorkant van het geboortekaartje van mijn broer Ben die op 15 augustus (Maria Hemelvaart voor de kerkelijk onvasten onder de lezers) 1948 werd geboren. Mooi beeld van Maria en Jezus die in Tilburg (de drie torens met muur en poort) bij een baby op een bankje zitten. Custom made zouden we nu zeggen. Dat kunstzinnige zat niet aan mijn kant van de familie.

De andere drie zussen bleven ongetrouwd. Ik ga proberen wat hoofdlijnen van hun leven in het kort te schetsen in aparte blogposts.

Gedicht voor een verpleegster

Mijn tante Fien (1911-2004) heeft het grootste deel van haar leven in de verpleging gewerkt. Ze was één van drie zussen die ongehuwd is gebleven en die wij (de familie) steevast als "de tantes" aanduidden. In een andere post zal ik meer over deze drie gezusters vertellen.
Ik wil me nu beperken tot een gedicht dat ik in haar nalatenschap tegen ben gekomen. Ik ben twee dezelfde versies tegengekomen, een gedateerd 20 mei 1947 en eentje 2 mei 1963. De eerste datum komt overeen met het behalen van het verpleegsters diploma dat ook in mijn bezit is, gedateerd 17 mei 1947. Tante Fien volgde haar opleiding tot verpleegkundige in Heerlen.
Ik vind het een bijzonder gedicht, leuk, geestig en tegelijk complimenteus. Waarschijnlijk kreeg iedere jaargang verpleegkundigen die het diploma behaalde hetzelfde gedicht te horen. Dat zou me niks verbazen.
Mooie exponent van een andere tijd :)


O, schoonheid in het wit,
O, draafster op Uw rit,
door zalen chloroform,
O, droom in uniform.
O, vitaminenpleeg,
bacillenveeg,
reinigster van paviljoenen.
Gij, die zich vermaakt de vloer te boenen,
de potjes te legen,
langs 'smensen lijf te vegen,
met washand en met spons,
of met zwachtel, watten dons,
de wonden en gaten te dichten,
pijn te verlichten,
of zalf te smeren op been if buik,
of drankjes (schudden voor gebruik)
in kelen te storten.
O, jij wit beschorte
O, zwart bekouste jodiumfee,
Gij, die dwaalt tussen dood en wee,
op wolken aether,
met uw staf de thermometer.
kinini koningin
O, spalken meermin.
Gij, die leeft bij de gratie
van beenbreuk en operatie,
Gij, die vliedt in het beddenwoud,
als een ree in het kreupelhout;
Gij, die de man te ruste leidt
of temt, in dromen vleit
met slechts een kleine injectiekusje
O, mijn narcosezusje.
Gij met uw heerlijk lied
van waterperoxyd.
Gij, die langgespaarde wee
met glycerine leidt naar zee.
O, pilmysterie,
O, stimulans van arterie
en van venen
O, leukoplastsirene
is het waar
Zijt gij met Uw studie klaar?
Ik met mijn vrouwelijk schroom
nam van schrik wat broom
ik kon geen voet verzetten
ik moest mijn voorhoofd betten.
En nu je je staatsdiploma hebt gekregen
dat je brengt op aller wegen
Wil ik tot slot nog vragen:
Of je je insigne met ere wilt dragen!!!!!

Heerlen, 20 mei 1947.


[Op de foto uit 1950 Zuster de Brouwer met een van de vele kinderen die ze mede ter wereld heeft gebracht]