De Elfstedentocht van 1943

Het is weer zover. De winter slaat toe en de elfstedenkoorts volgt kort daarna. Hoewel het er waarschijnlijk weer niet van gaat komen. Zo hoort dat namelijk bij de Elfstedentocht: het moet een bijzonder evenement en speciale wedstrijd blijven.

Er zijn alternatieven, de elfstedentocht op de fiets en te voet! Jawel. Er is een heuse website van de wandelvariant die beweert dat de Elfstedentocht wandeling al bestaat sinds 1946. Maar dat is in ieder geval niet waar.

In 1940, 1941 en 1942 was er een Elfstedentocht, voor schaatsers. Dat inspireerde drie dames in 1941 om deze tocht te gaan wandelen. Ik vond een artikel van 28 juli 1941 waarin drie Friese dames de eersten (?) waren die, omdat de Nijmeegse Vierdaagse niet doorging, besloten de Elfstedentocht te gaan wandelen. Ze liepen de afstand in vijf dagen. Een dag later stond er een uitgebreid artikel in over de etappes en de belevenissen van de dames. Het jaar daarop is er wederom gewandeld.

De Leeuwarder Wandelsport Vereeniging reikte na voltooiing van deze wandeltocht in 1943 prachtige diploma's uit voor de wandelaars.
In de kranten van dat jaar woedde een korte discussie over deze wandeltocht. De heer D. v.d. Velde had de tocht van 210 km in juni 1943 in drie dagen gelopen. Vervolgens deed Jan Zeegers dat begin juli dunnetjes over en liep de hele tocht in twee dagen. De Friesche Courant noemde dat een nieuw record. Daartegen kwam de Nederlandschen Wandelsportbond in het geweer en verkondigde dat wandelen geen records kende. Het bestuur verklaarde vervolgens dat de hele tocht door mannen in minimaal 4 dagen en door dames in minimaal 5 dagen gelopen moest worden.

Mijn tante Fien was een sportief type. Ze was voor de oorlog al actief als wandelaarster. Ik heb foto's van haar deelname aan de Nijmeegse Vierdaagse in 1938 en 1939. Zoals ik hiervoor al zei ging tijdens de oorlog de Vierdaagse niet door. Misschien om toch een fikse wandeling in de zomer te doen nam ze in 1943 deel aan de Elfstedentocht te voet. Of was zij de Tilburgse dame die ook al in 1942 mee had gelopen? Hoe dan ook, ze haalde er zelfs de Friesche Courant mee! Blijkbaar waren er negen Tilburgse wandelaars actief in Friesland.

Tante Fien volbracht deze tocht in de vijf dagen die er voor stonden. Prachtig succes natuurlijk! Het diploma is een juweeltje en ik ben blij dat het de jaren goed heeft doorstaan. Bijna 70 jaar na dato is het tijd om mijn sportieve tante een digitale pluim te geven!

Voor alle duidelijkheid: in 1943 is er GEEN Elfstedentocht geschaatst!

[Op beide foto's (1938 en 1939) loopt mijn tante Fien helemaal rechts]